Son yıllarda kalorifer tesisatı kullanan ve özellikle petekli tesisat kullanan, insanların sıkça sorduğu bir soru halde geldi.  2003 yılında firmamızın bulunduğu Bursa’nın Mudanya ilçesinde biz de bu eksikliği gördük, sa&ha Mühendislik olarak bu konuyla ilgilenmeye karar verdik.

İlk iş olarak hangi makineyi ve hangi tesisat asidi kullanmamız gerektiği konusunda 23 yıllık bir tecrübeye sahip makine mühendisi olarak, araştırma yapmadan  karar veremezdik. Uzun araştırmalar sonucu (nihayetinde zaten o zamanlar yerli makineler yok denecek kadar az idi) ürünlerindeki kalitenin yüksekliğinden, yılların tecrübesi olarak bizim ve dünyanın emin olduğu Alman malı ürünlerden almanın doğru olacağına karar verdik. Alman tesisat temizleme makinelerinden  biri olan “REMS Solar-Push K 60” model  makinenin ihtiyaçlarımızı karşıladığını gördük bu makinenin yanında kullanacak olduğumuz tesisat temizleme asidinin de kalite belgelerine haiz Alman malı “Rothenberger Rocal Acit Multi” en iyi tercih olduğunu düşünerek bunları aldık. 

Yaklaşık şu ana kadar  anlatmak istediğimiz, araştırmadan karar vermenin doğru olmadığını anlatmak içindi. Google amcaya sorduğumuzda doğru yanlış binlerce bilgiye ulaşıyorsunuz. Konuya hakim değilseniz bir süre sonra bilgi kirliliği sizin kafanızı karıştırıyor haliyle. Bu nedenle güvendiğiniz tecrübeli bir tesisat konusunda çalışan makine mühendislerinin veya yetkili servislerin tavsiyelerine uymak en mantıklısı. Biz gene de sizlere az ama öz bilgi verelim.

1- Tesisatınız (Panel Radyatörleriniz) çok eski veya yeni ise tesisat temizliği gereksizdir. Neden eski tesisatlarda (10 yıldan eski ) paslanmalardan dolayı delinme tehlikesi vardır ki ( bunu yaşadık ) bu riski göze almanız gerekir bence alınacak bir risk değil, delinmede akan su bulaştığı yerden çok zor çıkar ve çoğunlukla leke kalır. Yeni Tesisat ( 2 yıldan yeni ) Daha içindeki partikül oluşumları yeterince oluşmamış olacağından fuzuli para vermiş olursunuz.

2- Nereden anlarım tesisatı temizletmem gerektiğini ?

   a )- Kalorifer dönüşündeki filtrenizi söktüğünüzde (Ayarlı bir anahtarla sökülebilir ama sökmeden önce içindeki basıncı düşürmeniz gerekir ) filtrede çamurlaşma ve metal artıklarından dolayı yoğun bir tıkanma var ve sık sık temizlemeniz gerekiyorsa.

   b )- Peteklerin havası aldığınız halde alt üst taraflarında sıcaklık farkı çok fazla ise. 

Sık sık şu durumla karşılaşıyoruz peteklerim altı soğuk diye şikayet geliyor. Gidiyorsunuz ve bakıyorsunuz 40-45 derecede yakmış peteğin altı soğuk diyor. Sıcak olmasını bekliyor. Böyle bir şey yok hele soğuk aylarda düşük sıcaklıklarda yandığında peteğin altı soğuk olacaktır zaten az ısısını da peteklerde bırakacağından su iyice soğuyacaktır. 50-55 derecede yakıp sıcaklık farkı fazla ise anca size bir belirti olarak işaret verdiği kabul etmelisiniz.

3- Tesisatınız aynı sıcaklıkta eskide ısınıp sonradan ısınmaması altı ve soğuk kalmaya başlaması bir işarettir. Eskiden ısınması sözünden kastımız, bazen tesisatın hatalı yapılmasından dolayı ilk kullanımından beri verimli çalışmaz. Böyle tesisatlar temizleme işlemi ile düzelmez. Bazen kalorifer sistemindeki lastik contanın kalitesiz ve  çok sıkılmasından, bazen plastik boruların kaynağının hatalı yapılmasından, su geçişi çok azabilir bu benzeri durumlarda önce sirkülasyonun yeterince iyi olması engelleyen problemi çözmek gerekir ki bazen çok zor ve hatta imkansız olabilir çünkü borunun içini görme şansınız yok.

4- Tesisatınız şap üstü tabir edilen duvarlardan giden bir tesisat ise ve tek hat üzerinden radyatörler besleniyorsa son petekler soğuk kalabilir. Bu durumlarda termostatik vana kullanılması sorunu büyük ölçüde çözecektir. 

5- Ucuz fiyata tesisatınızı yıkayacaklarını vaad edenlere aldanmayın. Kaliteyi asla ucuza alamazsınız. 

6- Alman malı asit ve gene aynı malın nötralizatörü kullanmayanlara asitli temizlik yaptırmayın. (ürünlerin orjinal olduğuna, yanınızda açıldığına emin olun) Pahalı malzemeler olduğundan bütçenizi aşıyorsa asitsiz temizlik yaptırın.

7- Banyo havlupandan veya peteğinden temizilik yaptırmayın, giriş çapları düşük olduğundan verimli bir iş olmaz.

8- Temizlik işlemi kombi altından kombi bağlantıları sökülerek ve kombi devre dışı bırakılarak yapılır, doğru olan budur. ( Mobil sistemlerde kollektörden yapılır)

İyi bir temizleme nasıl yapılır onu tarif edelim. 

1- Önce kalorifer sistemi yüksek sıcaklıklara kadar ısıtılır. (60-70 derece) Bu içindeki partiküllerin yumuşamasını ve atılmasını kolaylaştıracaktır.

2- Tesisat basıncı 1,5 bardan 0 bara düşürülür ve kombi sistemden ayrılır.

3- Makine sisteme bağlanır ve bütün petek vanaları alt ve üst açılarak bütün peteklerdeki sıcak su pisliklerle atılır. 

4- Yıkama makinesine tesisat temizleme asidi (asitli temizlik yapılacak ise) ilave edilerek sistem yaklaşık 15-20 dakika dolaşım yaptırılır. 

5- En son petek (radyatör) hariç tüm peteklerin üst vanaları kapatılır. Her petek 3-5 dakika sıra ile tekli olarak yıkanır. 

6- Bu işlem tamamlanınca tüm vanalar gene açılarak tüm sistem 10 dakika dolaşıma tabi tutulur.

7- Yıkama makinesinin dönüş ucu uygun bir gidere verilerek sistemdeki kirli ve partiküllü su yıkanarak temizlenir. 

8- Su beyazlaştıktan sonra yine en son petekten başlanarak tek tek peteklerin biri kapatılıp diğeri açılarak petekler yıkanır.

9- Son olarak peteklerin tümü açılır su beyazlaşınca yaklaşık 1 çay bardağı sistemde asit kalması ihtimaline karşı nötralizatör sisteme atılır. (sadece asitli yıkamalarda nötralizatör ilavesi yapılır)

Yanlış ellerde yapılan tesisat temizliğinin sonuçları nelerdir ?

1-  Kalitesiz asitli tesisat temizliğinde kombi sisteme bağlanınca, hassas parçalara zarar vermektedir. Servis size yüklü masraf çıkartabilir.

2-  Kalitesiz asitli temizlik ile yapılan işlerde kombinizin garantisi işe yaramaz, (hatalı kullanımdan dolayı) paranız cebinizden çıkar.

3-  Isınmada istediğiniz artmayı sağlamazsınız.

4-  Kışın soğukta tamir ve parça temini için geçen sürede soğukta ve sıcak susuz kalırsınız.

5-  Ve ödediğiniz paranın karşılığını alamamanın, yüksek doğalgaz faturasıyla karşılaşmanın moral bozuntusu size kalır.

Sağlıcakla kalmanız dileklerimle…

İsmail Sarıgüzel
Makine Mühendisi
(Doğalgaz Yetkili Mühendisi 1993)